+31(0)30 88 879 27 office@bebright.eu

Op 22 mei 2018 vond het congres ‘Samen innoveren voor een vitaler Nederland’ plaats. Een inspirerende en boeiende dag waarbij passie, enthousiasme en gedrevenheid om Nederland met voeding gezonder en vitaler te maken, centraal stonden. BeBright organiseerde dit congres als een van de initiatiefnemers van Diagnose Voeding & Gezondheid.

Samenwerking noodzakelijk

Jan van Zanen, burgemeester van Utrecht, opende zeer enthousiast het congres, waarna staatssecretaris Paul Blokhuis het stokje overnam voor een open en oprechte toespraak. Blokhuis gaf een inkijkje in de kabinetsplannen en vertelde uitgebreid over het beoogde preventieakkoord en zijn wens om preventie onderdeel te laten zijn van de Zorgverzekeringswet. Als voorstander van publiek-private samenwerkingen en het delen van verantwoordelijkheden, hoopt Blokhuis met alle partijen te komen tot heldere doelstellingen en vruchtbare acties. En zo niet, dan schuwt hij geen maatregelen. Prinses Laurentien nam het woord over en pleitte voor het opschorten van vooroordelen en in co-creatie, stap voor stap, in een open dialoog met alle betrokkenen te komen tot nieuwe inzichten en oplossingen voor de complexe grote vraagstukken op het gebied van voeding, leefstijl en gezondheid.

Noodzaak tot preventie

Na de opening volgde een panelgesprek tussen prinses Laurentien, Roelof Konterman, Victor Everhardt en Mariette Hamer. De noodzaak tot preventie stond centraal.  Zij waren eensgezind dat segmentatie naar doelgroepen geen afdoende strategie is bij het inzetten van preventieve interventies. Een kind maakt onderdeel uit van een gezin en gaat naar school. In deze min of meer afgebakende omgevingen van het kind zijn gewoontes en sociale regels en normen afgesproken die het kind niet alleen kan veranderen. Dat maakt dat een interventie gericht op familie of schoolklas effectiever en duurzamer is. Voor volwassenen vormt de werkomgeving een mooie ingang om gezonde leefstijl te promoten, waarbij in een tweede stadium ook beïnvloeding van gezinnen mogelijk is.

Wanneer de thema’s ‘voeding en gezondheid’ en ‘gezonde leefstijl’ langdurig hoog op de maatschappelijke en politieke agenda blijven staan, gaan we successen boeken, aldus Victor Everhardt. Voor Mariette Hamer is dit het geval wanneer ‘leren, ontwikkelen, gezonde leefstijl en voeding’ vanzelfsprekend zijn geworden. Roelof Konterman hoopt op een actiegericht preventieakkoord met duidelijke en simpele actieplannen. Tot slot bepleit prinses Laurentien dat deze vraagstukken niet op te lossen zijn vanuit de bubbel van hoogopgeleide blanken maar dat maatwerk en co-creatie nodig zijn met onder andere mensen met lagere gezondheidsvaardigheden of mensen die leven in armoede. En daarbij komt ook weer het belang van samenwerking naar boven: een samenwerking waarbij ieders sterkten worden ingezet.

Nieuwe financieringsmodellen

Na de eerste ronde van break-out sessies en de lunch, was het tijd voor het tweede deel van het programma, dat van start ging met een persoonlijke en inspirerende toespraak van Wiebe Draijer. Draijer wees op de collectieve verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven voor een vitaler Nederland en een duurzame wereld. Naast het klimaat en CO2-uitstoot heeft voedsel een groot effect op de sustainable development goals van de Verenigde Naties. Voor het aanzetten van mensen tot het consumeren van gezond voedsel zijn nieuwe vormen van ondernemerschap en nieuwe producten en diensten nodig. En dat is niet gemakkelijk; systemen behoeven verandering, ondernemingen stranden in de valley of death en investeerder en baathouder zijn bij leefstijlgerelateerde innovaties vaak niet gelijk wat investeringen bemoeilijkt. We hebben nieuwe financieringsmodellen en andere prikkels nodig om nieuwe ideeën tot wasdom te laten komen. Social impact bonds zijn hiervan een mooi voorbeeld. Het is niet gemakkelijk maar wel broodnodig.

Duidelijke rol voor het bedrijfsleven

Tijdens het panelgesprek in de middag gingen Michel van Schaik, Hein Schumacher en Rob Baan in gesprek over de noodzaak tot innovatie. Op de vraag wat te verwachten van het bedrijfsleven, gaf Hein Schumacher aan dat Friesland Campina inzet op productverbetering, onderzoek en educatie. Rob Baan gaf aan dat het roer fundamenteel om moet: hij stelde dat mensen bovenal planteneters zijn. Educatie is volgens hem uiterst belangrijk, evenals het creëren van goede voorbeelden (bij Koppert Cress eten alle medewerkers een gezonde lunch die voor 80% bestaat uit groenten) en het stimuleren van gezond gedrag, te beginnen bij het afschaffen van de btw op groente en fruit. De overheid heeft hierin een grote rol en zou zich kunnen laten inspireren door landen als IJsland. Michel van Schaik bepleit niet te veel naar de overheid te kijken voor maatregelen, maar als bedrijfsleven in samenwerkingsverbanden verantwoordelijkheid te nemen. Innovatiekracht en ondernemerschap komen uit het bedrijfsleven, aldus van Schaik. Rob Baan is daar sceptisch over gezien het enorme huidige aanbod van ongezonde, bewerkte producten. De vrijblijvendheid is te groot en de overheid moet flink ingrijpen. Hein Schumacher geeft aan dat het bedrijfsleven meer transparant zou kunnen zijn over de eigen doelstellingen ten aanzien van het gezonder maken van producten. Als wij als Nederland koploper willen zijn, zullen we stappen moeten zetten met elkaar. Een strikter beleid kan daarbij helpen. En dan niet alleen gericht op suikers, zouten en vetten in producten, maar ook ten aanzien van CO2-uitstoot en andere duurzaamheidscriteria. Nederland als gidsland voor een gezond leven! Achter die ambitie konden alle drie de heren zich volledig scharen.

De transformatie naar leefstijlgeneeskunde

De laatste spreker van de dag was Hanno Pijl. Hij blikte terug op de 19e eeuw toen infectieziektes en botbreuken de meest voorkomende aandoeningen vormden. Een dokter behandelde patiënten toen ook met pillen en operaties. Tegenwoordig zijn er andere problemen en een scala aan ziektes die onze maatschappij veel geld kosten. Ziektes zijn zonder uitzondering ingewikkelde acties tussen onze omgeving en onze erfelijke genetische architectuur. Te veel stress, te weinig beweging, roken, te weinig slaap, toxines en verkeerde voeding zijn aspecten van de omgeving. Ziektes zijn fysiologisch complex en bestrijding met pillen is niet altijd succesvol. Ons zorgmodel voldoet niet; de geneeskunde is niet mee geëvolueerd met de ziektelast. We moeten toe naar een model waar de patiënt centraal staat.

De patiënt moet zelf verantwoordelijkheid voor zijn ziekte nemen. Alleen de mens zelf kan zijn ziekte bij de wortel aanpakken en zijn leefstijl veranderen en zo het lichaam weer in balans en rust brengen. Daarom zijn het LUMC en TNO het Nederlands Instituut voor Leefstijlgeneeskunde gestart; een platform van zorginstellingen, kennisinstellingen, bedrijven en overheid ten behoeve van kennisontwikkeling en – deling maar bovenal voor het implementeren van deze kennis. Tot slot geeft Pijl aan dat hij veel enthousiasme bespeurt onder jonge artsen voor leefstijlgeneeskunde en dat hij een grote rol ziet voor zorgprofessionals waaronder diëtisten en voedingsdeskundigen om mensen te begeleiden in het werken aan een gezonde leefstijl. Pijl hoopt dat Nederland over tien jaar een maatschappelijke verandering heeft doorgemaakt waarin we onze levens anders inrichten dan we nu doen.

Meer weten?

Neem contact op met Irene Mommers als u meer wilt weten over Diagnose Voeding & Gezondheid of kijk op www.diagnoseprogrammas.nl.