Investeren in ouderenzorg: repareer het dak terwijl de zon schijnt

Hoe zorgorganisaties nu reserves kunnen opbouwen voor toekomstige uitdagingen

In 2023 heeft een kwart van de ouderenzorgorganisaties in Nederland verlies geleden. Dit blijkt uit de jaarlijkse Benchmark Ouderenzorg van accountantskantoor BDO, waarin de financiële prestaties van een groot aantal ouderenzorgorganisaties in Nederland zijn geanalyseerd[1]. Dit is een verbetering ten opzichte van 2022, toen meer dan de helft van de organisaties verlies draaide. Ook de huidige vooruitzichten lijken gunstig: het voorlopige beeld in 2024 laat zien dat de financiële situatie van veel ouderenzorgorganisaties verder verbetert. Hoe valt dit te verklaren? En hoe kunnen bestuurders in de ouderenzorg deze positieve trend benutten?

De financiële verbetering bij de 304 ouderenzorgorganisaties waarvan BDO de jaarrekeningen heeft geanalyseerd, komt door een aantal factoren:
Factor 1 | De inflatie is afgenomen van ongeveer 10% in 2022 naar circa 3% op dit moment. Dit heeft geleid tot een normalisatie van kosten.
Factor 2 | De tariefstijgingen vanuit zorgkantoren hebben de hoge inflatie en de nieuwe CAO gecompenseerd.
Factor 3 | De aangekondigde bezuinigingen vanuit het Kabinet zijn vooralsnog uitgesteld.

We kunnen dus concluderen dat op dit moment de zon is gaan schijnen. Maar kijken we naar de horizon, dan zien we dat donkere wolken zich samenpakken door de verschillende uitdagingen van de zorg.

Nu investeren in de toekomst
De huidige stabiele periode biedt tijd en ruimte om verbeteringen in de bedrijfsvoering door te voeren, zodat er reserves ontstaan voor komende uitdagingen. Het is daarom wijs om nu te investeren in de toekomst. Ofwel, repareer het dak terwijl de zon schijnt. Zeker met de dalende rentestand van dit moment is het nu gunstig om aan de slag te gaan met de toekomstplannen. Het verbeteren van de bedrijfsvoering kost gemiddeld drie jaar, en een vastgoedtraject vaak vijf tot zeven jaar, dus begin op tijd. Een bijkomend voordeel is dat de investeringsruimte van de organisatie hiermee toeneemt, en dat is belangrijk vanwege de forse investeringsopgave in de ouderenzorg. 

Hoe repareer je het dak?

In bovenstaand model zijn drie verschillende type interventies opgenomen om de bedrijfsvoering te verbeteren:

1) Allereerst beginnen we met het verzilveren van quick wins waar je direct mee kan starten. Hier is geen plan voor nodig, aangezien het een kwestie van doen is vanwege de lagere complexiteit. Denk hierbij aan een vacaturestop en alle uitgaven boven een bepaald bedrag laten goedkeuren door de financieel directeur. Het besparingspotentieel is met 0-10% relatief laag, maar het zorgt er wel voor dat de transformatie op gang komt.

2) De meest duurzame interventies hebben betrekking op operationele efficiency ofwel het stroomlijnen van de kostenbasis. Voorbeelden hiervan zijn anders organiseren van roostering/planning en aanpassingen in de span of control. Voor deze interventies is een wijziging van de werkwijze nodig, hetgeen gepaard gaat met een cultuurverandering.

3) Voor het creëren van een optimaal kostenmodel zijn strategische interventies noodzakelijk zoals het afstoten of uitbesteden van activiteiten en/of samengaan met andere organisaties. Dit zijn forse ingrepen die de gehele organisatie raken, hetgeen daardoor ook gepaard gaat met een hoger besparingspotentieel van 20-30%. Echter, aangezien hier andere partijen voor nodig zijn, is het complex en tijdrovend om te implementeren. Voor een succesvolle transformatie adviseert BeBright een gezonde balans tussen de hierboven beschreven interventies. Hierbij is executiekracht nodig voor de daadwerkelijke uitvoering van de plannen.

Ben je benieuwd naar de specifieke aanpak en de verbeterinitiatieven die jouw organisatie verder helpen? Wil je weten hoe je een vervolgstap zet? Of wil je inzichten en tips met ons delen? Onze collega’s komen graag met je in contact! Neem contact op met Arno Leeijen, Arjo Mans of Arnout Siegelaar. Of meld je aan voor de inspiratietafel op 20 januari 2025!

[1] BDO-Benchmark Ouderenzorg (2024). https://go.bdo.nl/-lp-benchmark-ouderenzorg-24-ps-dzb-zrg-bmo.html?_gl=1*1ko9xob*_gcl_au*MTA0NDMxNDI5LjE3MzAxODgwNDk
[2] https://www.skipr.nl/nieuws/bezuinigingenouderenzorg-uitgesteld

Interessant artikel? Meld je dan hier aan en ontvang elke 2 maanden de BeBright nieuwsbrief.